Το 2015 άλλαξε ριζικά η πολιτική που όφειλαν να εφαρμόζουν οι Δήμοι της χώρας στη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, καθώς υποχρεώθηκαν να εκπονήσουν δικά τους τοπικά σχέδια διαχείρισης των απορριμμάτων τους, να αναπτύξουν μέτρα και υποδομές με χρηματοδότηση 100% από το κράτος και να ακολουθήσουν νέους κανόνες κυκλικής οικονομίας, ανακύκλωσης και επανάχρησης.
Το 2020 στην ίδια κατεύθυνση πολιτικής οι Δήμοι θα έπρεπε να εξασφαλίσουν νέα χρηματοδότηση, πάλι με ευρωπαϊκούς και κρατικούς πόρους εξασφαλισμένους και να σχεδιάσουν την επίτευξη ακόμα πιο απαιτητικών στόχων, ώστε να θάβουν λιγότερο και να ανακυκλώνουν περισσότερο, άρα και να πληρώνουν λιγότερο οι Δημότες.
Η Δημοτική Αρχή της πόλης μας το 2015 παρουσίασε και ψήφισε το πρώτο Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων με το οποίο έθεσε τους στόχους της για να πετύχει χρηστή διαχείριση προς όφελος της τοπικής κοινωνίας. Το οξύμωρο είναι ότι στην εισαγωγή αυτού του Σχεδίου που η ίδια ετοίμασε, απορρίπτει ό,τι ψήφισε και ενέκρινε μόνη της (κατά πλειοψηφία). Καταστρατηγεί δηλαδή, εν τη γενέσει του, τον ίδιο της τον εαυτό.
Το 2023 καταθέτει εκ νέου ένα επικαιροποιημένο Τοπικό Σχέδιο χωρίς να έχει καταφέρει να υλοποιήσει τίποτα από το προηγούμενο πρόγραμμά της, χωρίς να απολογείται για τις παλινωδίες της, χωρίς να αναγνωρίζει τα μεγάλα και σοβαρά της λάθη, χωρίς να έχει διάθεση να ασχοληθεί, εν τέλει, επί της ουσίας με την ορθή διαχείριση των απορριμμάτων και να καινοτομήσει προς όφελος των πολιτών.
Η Πραγματική Κατάσταση
Δυστυχώς σήμερα η Πάτρα ΔΕΝ είναι μια καθαρή πόλη.
Ο τρόπος που αντιμετωπίζεται τα τελευταία χρόνια η διαχείριση των απορριμμάτων και με σύνθημα «για όλα φταίνε οι άλλοι», μας φέρνει αντιμέτωπους με τη σκληρή πραγματικότητα, καθώς είμαστε έτοιμοι να χάσουμε ακόμα μια ευκαιρία σε ό,τι αφορά την ορθολογική διαχείριση των αποβλήτων.
9 χρόνια μετά και η Ξερόλακα είναι ακόμα ανοιχτή και διαρκώς προστίθενται απορρίμματα σε ένα υπερκορεσμένο κύτταρο πέρα από κάθε λογική συνέπειας λόγων και πράξεων της παρούσας δημοτικής αρχής που η ίδια έθεσε στο δημόσιο διάλογο. Παράλληλα δε, για την κάλυψη των αναγκών, στην Ξερόλακα προωθείται άμεσα η δημιουργία δύο νέων κυττάρων εναπόθεσης απορριμμάτων τα οποία θα τεθούν υπό περιβαλλοντική αδειοδότηση. Η «εξάντληση» της Ξερόλακας δεν έχει τελειωμό.
9 χρόνια μετά και δεν έχει ακόμα κατατεθεί προς έγκριση η μελέτη για το νέο Χώρο Υγειονομικής Ταφής στο Φλόκα,ο οποίος θα δέχεται τα υπολείμματα του εργοστασίου της Πάτρας.
Γνωρίζει άραγε η Δημοτική Αρχή ότι στη νέα Προγραμματική Περίοδο 2021-2027 δε χρηματοδοτείται η κατασκευή ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ; Ποιος θα φέρει την ευθύνη που εδώ και εφτά (7) χρόνια δεν κατατέθηκε προς χρηματοδότηση η κατασκευή του ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ στη θέση Φλόκα; Ποιον κρυφό σχεδιασμό εξυπηρετεί η Δημοτική Αρχή δυναμιτίζοντας το μέλλον των απορριμμάτων; Ο σχεδιασμός είναι τόσο λανθασμένος όπου αν ακόμη και σήμερα είχαμε κατασκευάσει εργοστάσιο απορριμμάτων στην θέση Φλόκα δε θα είχαμε χώρο για την ταφή των υπολειμμάτων του εργοστασίου!
9 χρόνια τώρα βλέπουμε ακόμα στους δρόμους της πόλης κατεστραμμένους, σπασμένους και βρώμικους κάδους. Βρώμικες γειτονιές και πεζοδρόμια. Αποτσίγαρα, αφίσες, βρώμικα πεζοδρόμια, πεταμένα σκουπίδια. Δρόμοι και Δημόσιοι χώροι που δεν έχουν πλυθεί ή σκουπιστεί για χρόνια, που μολύνουν αλλά και απαξιώνουν την καθημερινότητά μας. Απορριμματοφόρα που βγαίνουν ώρες ακατάλληλες δημιουργώντας κυκλοφοριακή συμφόρηση. Μπλε κάδους που έχουν περισσότερα σκουπίδια από ανακυκλώσιμα, με την ανακύκλωση να παραμένει σταθερά σε εξαιρετικά χαμηλά ποσοστά.
9 χρόνια τώρα δεν είδαμε στις γειτονιές μας έναν καφέ κάδο για να μαζέψουμε τα οργανικά απόβλητα από τα νοικοκυριά.
9 χρόνια δε μοιράστηκε ούτε ένας οικιακός κομποστοποιητής και ουδέποτε εφαρμόστηκε ένα σοβαρό πρόγραμμα εκτροπής των οργανικών αποβλήτων σε συνεργασία με τους μεγάλους παραγωγούς της εστίασης και των ξενοδοχείων.
9 χρόνια τώρα δεν υλοποιήθηκε ούτε μια Γωνία Ανακύκλωσης με τέσσερα διακριτά ρεύματα για Πλαστικό, Χαρτί, Γυαλί και Μέταλλα, όπως μας υπόσχονταν το 2015 με βάση το δικό τους σχέδιο.
9 χρόνια τώρα δυναμιτίστηκε και καταστρατηγήθηκε η πεμπτουσία της Διαλογής στη Πηγή, γιατί απλά ο Δήμος δε μοίρασε ποτέ οικιακές σακούλες, δεν πήγε ποτέ πόρτα – πόρτα στα νοικοκυριά. Ποτέ δε θέλησε να ευαισθητοποιήσει και να εμπνεύσει κανέναν, γιατί απλά δεν το πιστεύει, δεν μπορεί και αρκείται στο να καταγγέλλει όσα ο ίδιος όφειλε να πράττει, αφού είναι ο μόνος υπεύθυνος για τη συλλογή και αποκομιδή απορριμμάτων, για τη Διαλογή στη Πηγή, για το σχεδιασμό Γωνιών Ανακύκλωσης και Πράσινων Σημείων.
Από το 2016 στην υποδομή της Ξερόλακας δεν υπάρχει Σταθμός Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων, ούτε μονάδα επεξεργασίας βιοαποβλήτων.
Η δέσμευση της Δημοτικής Αρχής, με βάση το δικό της Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων το 2015, ήταν ότι το 2020 η μισή παραγωγή απορριμμάτων (δηλαδή 45.000 τόνοι) θα εκτρέπονται και δε θα θάβονται στην Ξερόλακα. Η αποτυχία είναι παταγώδης και εκκωφαντική. Είναι λιγότεροι από 10.000 σήμερα οι τόνοι σκουπιδιών που δεν πηγαίνουν στην Ξερόλακα, με αποτέλεσμα περίπου 90.000 τόνοι ετησίως να εξακολουθούν να θάβονται στον υπερκορεσμένο ΧΥΤΑ της Πάτρας, στον οποίο έχει καταστρατηγηθεί κάθε έννοια Υγειονομικής Ταφής με αλλεπάλληλα πρόστιμα και σχέδια συμμόρφωσης προς κανόνες και όρους που καταπατώνται διαρκώς.
Οι Στόχοι μας
Η παράταξή μας ΠΑΤΡΑ ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΚΑΙ ΠΑΛΙ και προσωπικά ο επικεφαλής μας, Βασίλης Αϊβαλής δεσμευόμαστε ότι δε θα αφήσουμε να χαθεί η μια και μοναδική ευκαιρία που παρουσιάζεται στην πόλη μας για να αλλάξει η κατάσταση στη διαχείριση αποβλήτων και να μεταβεί με ασφάλεια στην κυκλική οικονομία.
Δε θα είναι εύκολο και θέλει χρόνο, αλλά δεν υπάρχει άλλος δρόμος.
Λαμβάνοντας υπόψη τις χείριστες συνθήκες που επικρατούν στις γειτονιές και στο κέντρο της Πάτρας, η προσπάθειά μας δε θα πρέπει να είναι μόνο στείρα μετάφραση και υλοποίηση των υποχρεώσεών μας σύμφωνα με τις κοινοτικές οδηγίες (σήμερα δεν κάνουμε ούτε αυτές), αλλά…
Απαιτείται καινοτομία και «φρέσκια» σκέψη για να αλλάξει το νοσηρό κλίμα στη διαχείριση των αποβλήτων.
Απαιτούνται φιλόδοξες πολιτικές που θα φέρουν μεγάλο αποτέλεσμα, θα συντελέσουν στην αλλαγή νοοτροπιών και παγιωμένων αντιλήψεων, θα συγκρουστούν επιτυχημένα με τη διάχυτη αδιαφορία και θα πετύχουν στόχους ικανούς να οδηγήσουν τη χώρα με ασφάλεια στο δρόμο της κυκλικής οικονομίας.
Στόχος μας είναι η αλλαγή του μοντέλου παροχής υπηρεσιών καθαριότητας, πάντα με Δημόσιο χαρακτήρα, εφαρμόζοντας ένα διαφορετικό τρόπο που συλλέγουμε τα απορρίμματα, χρησιμοποιώντας καινοτόμα εργαλεία και πρακτικές ώστε να ξεχωρίζουμε το Πλαστικό, το Χαρτί, το Μέταλλο και το Γυαλί στην Πηγή, δηλαδή μέσα στο νοικοκυριό.
Εξοικονομούμε πόρους μέσα από τη βελτιστοποίηση ανθρώπινων, φυσικών και οικονομικών πόρων με τη χρήση σύγχρονων μεθόδων που εφαρμόζονται σε όλη την Ευρώπη.
Στοχεύουμε σε μια Πάτρα που μπορεί να μειώσει την παραγωγή των απορριμμάτων της, που δε θα βλέπει το απόβλητο ως απόρριμμα, αλλά το επαναχρησιμοποιεί, το ανακτά και το αξιοποιεί προς όφελός της.
Υιοθετούμε τις αρχές της Κυκλικής Οικονομίας, μιας κοινωνίας που δεν παράγει, καταναλώνει και πετάει, αλλά μαθαίνει να επαναφέρει στην οικονομία τα χρήσιμα υλικά
Οραματιζόμαστε μια Πάτρα «μηδενικών αποβλήτων».
Κυρίως, Πληροφορούμε τους Πολίτες και τις Επιχειρήσεις για τις ενέργειές μας,
Ενημερώνουμε και Αναζητούμε την Κοινωνική Συμμετοχή τον ουσιαστικό διάλογο με την Κοινωνία, ώστε να ανατροφοδοτεί συνεχώς τον σχεδιασμό μας.
Οι πολίτες θέλουν συγκεκριμένες απαντήσεις, απαιτούν μια πόλη καθαρή, με σύγχρονες και ποιοτικές υπηρεσίες.
Ο Δεκάλογος των Προτάσεών μας
Η ΠΑΤΡΑ ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΚΑΙ ΠΑΛΙ θέτει ως προτεραιότητα το σχεδιασμό και την άμεση υλοποίηση των παρακάτω δράσεων που θα αλλάξουν ριζικά την εικόνα της πόλης ως προς την καθαριότητα:
Η κυκλική οικονομία θα μας απασχολεί μόνιμα τα επόμενα χρόνια, ως η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομική, πολιτική και κοινωνική πρόκληση, που σχετίζεται άμεσα με τη βιωσιμότητα της ΕΕ, της χώρας μας και των τοπικών κοινωνιών.
Ένα πρώτο βήμα προσαρμογής είναι η εκπόνηση τοπικών σχεδίων διαχείρισης στερεών αποβλήτων, που θα συνδυάζουν την κυκλικότητα με την καταπολέμηση της φτώχειας και της ανεργίας.
Χρειαζόμαστε σχέδια που θα θέτουν στο κέντρο τους, με πρακτικό τρόπο, τις δραστηριότητες επαναχρησιμοποίησης, που θα δημιουργούν θέσεις εργασίας, επισκευαστικά κέντρα, διαχωρισμό υλικών στην πηγή, δίκτυα πράσινων σημείων και καθημερινές πρακτικές που θα αλλάζουν το κυρίαρχο καταναλωτικό μοντέλο.
Και όλα αυτά, όχι για να απαλλάξουμε την κυβέρνηση ή τους φορείς διαχείρισης από τις ευθύνες τους σχετικά με την ανάπτυξη των απαραίτητων υποδομών και την υλοποίηση των σχετικών έργων, αλλά για να τους θέσουμε προ των πραγματικών ευθυνών τους, έχοντας υλοποιήσει στο ακέραιο το καθήκον της Αυτοδιοίκησης, που και σε αυτή την κατεύθυνση μπορεί να αποδειχθεί πρωτοπόρα στην προσαρμογή στις νέες συνθήκες και τη διαμόρφωση ευνοϊκών δεδομένων για το σύνολο της κοινωνίας και της χώρας.
Εμείς μπορούμε , έχουμε σχέδιο και κυρίως ισχυρή βούληση να εφαρμόσουμε τις ιδέες μας.
Πρόεδρος του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας, απόφοιτος του Τμήματος Μηχανολόγων & Αεροναυπηγών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών.
Υποψήφιος Δήμαρχος Πατρέων